مدار فرمان ستاره مثلت

نام دیگر مدار فرمان، مدار کنترل، مدار ستاره مثلت می‌باشد و به نام مدار کنترل بسیار شناخته و معرف می‌باشد. مدار الکتریکی صنعتی معمولاً به دو دسته کلی تقسیم و طبقه‌بندی می‌شود ازجمله: مدار قدرت و مدار فرمان. این دو نوع مدار قدرت و مدار فرمان، مدارهای الکتریکی صنعتی را تشکیل می‌کنند. مدار کنترل یا مدار فرمان وظیفه اصلی آن کنترل و حفاظت مدار قدرت می‌باشد. روش‌های کنترل موتور برای کاهش و پایین آوردن حجم جریان متعدد و فروان می‌باشند اما متداول‌ترین و رایج‌ترین روش‌های کنترل موتور برای راه‌اندازی موتورهای صنعتی با جریان‌های کم٬ راه‌اندازی ستاره مثلث می‌باشد.

مدار فرمان راه‌اندازی ستاره مثلث موتور شامل چه مواردی می‌شود؟ تایمر٬ رله اضافه‌بار حرارتی و کنتکاکتور های مغناطیسی. امروزه با افزایش قیمت‌ها و هزینه‌های دستگاه‌های الکترومکانیکی استفاده از روش ستاره مثلث اصلی‌ترین و معروف‌ترین روش برای کاهش جریان راه‌اندازی موتورهای القایی سه فاز به‌حساب می‌آید. آشنایی با انواع مدار فرمان ستاره مثلث و نحوه کار کردن با آن از دسته اصلی‌ترین و مهم‌ترین دغدغه‌های امروزی برای دانش آموزان و علاقه‌مندان در آن حوزه و یا زمینه می‌باشد. در این مقاله قصد داریم که با زبانی رسا و بسیار آسان و به‌صورت مفصل راجع به مدار فرمان ستاره مثلث و نحوه کارایی آن صحبت کنیم.

معرفی انواع مدار فرمان را تحت عنوان یک مقاله در بابا ادیسون رایگان قرار داده‌ایم.

اجزای تشکیل‌دهنده مدار ستاره مثلث

برای تشکیل و بستن مدار ستاره مثلث به اجزای خاصی نیاز داریم که در ادامه با این اجزا بیشتر آشنا می‌شویم.

• کنتاکتور های اصلی٬ کنتاکتور های دلتا و کنتاکتور های ستاره‌ای
• رله زمان
• ولتاژ حرارتی سه قطبی که بیش‌ازحد جریان می‌باشند.
• عناصر قطع خودکار برای مدار یا عناصر فیوز
• عناصر فیوز یا عناصر قطع اتوماتیک مدار اصلی

این اجزا اصلی‌ترین و اساسی‌ترین عناصر و اجزا برای مدار ستاره مثلث می‌باشد.

اجزای مدار فرمان

مدار فرمان نیز از اجزای خاصی تشکیل می‌شود و اجزای تشکیل‌دهنده مدار فرمان همانند اجزای تشکیل‌دهنده مدار ستاره مثلث می‌باشد. این اجزای مدار فرمان در کنار هم دیگر باعث بهبود کارایی مدار فرمان می‌شوند و در صورت عدم کارایی و عملکرد درست و صحیح این اجزا، کل مدار فرمان دچار اختلالات و نقصان می‌شود. این اجزا و تجهیزات شامل مواردی همچون: محفظه تابلو، رله‌ها، کنتاکتور ها، تجهیزات و اجزای محافظت از اضافه‌بار جریان، سیم و کابل، تجهیزات پایلوت و سایر موارد می‌باشد.

برای طراحی مدار فرمان باکیفیت و خوب نیاز است که تمام این اجزا مناسب و باکیفیت بالایی انتخاب شوند تا کارایی و عملکرد مدار فرمان به بهترین شکل باشد. انتخاب تجهیزات و اجزای کنترلی اصل و خوب برای یک هدف معین و خاص نیازمند درک کامل و قدرت تشخیص نحوه سیم‌کشی و مشخصات عملکرد کنترل‌کننده باشد.

اجزای مدار فرمان و تنوع مدار فرمان دارای ویژگی‌های خاصی می‌باشند که در ادامه قصد داریم به تعریف و شرح ویژگی‌های اجزای مدار فرمان بپردازیم.

کنتاکت یا اتصالات: کنتاکت یا اتصالات نمادهای برای نشان‌دهنده مسیرهای جریان‌ها می‌باشد. کنتاکت ها به دو صورت کلی مسیرها را نشان می‌دهند: در حالت عادی باز یا نرمالی اپن که مخفف آن NO می‌باشد را نشان می‌دهد و در حالت دومی حالت عادی بسته یا نرمالی کلوزند می‌باشد که مخفف آن NC است، نشان داده می‌شود. برای فعال‌سازی این اتصالات یا کنتاکت ها از اجزا و تجهیزات خاصی استفاده می‌شود درواقع فعال‌سازی این اتصالات نیازمند تجهیزات خاصی می‌باشد.

کلید

کلید یا سوئیچ یک نماد در نقشه مدار فرمان می‌باشد که آن‌هم برای نشان دادن مسیرهای باز و بسته به‌کاربرده می‌شود. کاربرد نماد کلید یا سوئیچ چیست؟ نماد سوئیچ یا کلید برای نشان دادن چه موارد می‌باشد؟ نماد کلید معمولاً برای نشان دادن موارد متعددی مورداستفاده قرار می‌گیرد برای مثال: سوئیچ‌های فشار، فوت سوئیچ‌ها، لیمیت سوئیچ‌ها، سوئیچ‌های سطح، سوئیچ‌های جریان، انواع سوئیچ‌ها که با دما تحریک می‌شوند و سایر را نشان می‌دهد.

کلید یا سوئیچ برای اینکه حالت خود را تغییر کند به یک عمل خارجی، اجزای خارجی یا دستگاه خارجی نیاز دارد، تقریباً سوئیچ یا کلید همانند کنتاکت یا اتصالات نیازمند به دستگاه یا عمل خارجی می‌باشد. سوئیچ دارای انواعی می‌باشد و سوئیچ دستی برای اینکه موقعیت خود را تغییر کند نیاز دارد که به‌صورت دستی موقعیت و مکان آن تغییر کنند.

رله اضافه‌بار

برای جلوگیری از گرم شدن بسیار زیاد و بیش‌ازحد منتظره موتور سبب اضافه‌بار و حفاظت از موتور، از رله اضافه‌بار استفاده می‌شود. رله اضافه‌بار برای کاهش و پایین آوردن میزان ولتاژ و یا برای قطع کردن فاز در سیستم‌های که سه فاز دارند، مورداستفاده قرار می‌گیرد.

چراغ سیگنال

چراغ سیگنال که نام دیگر آن چراغ پایلوت می‌باشد و به نام چراغ پایلوت معروف می‌باشد درواقع یک چراغ کوچک الکتریکی می‌باشد که کار و وظیفه اصلی آن، نشان دادن شرایط خاص مدارها می‌باشد. معمولاً برای نشان دادن این شرایط خاص مدارها از چراغ‌های الکتریکی کوچک بسیار استفاده می‌شود. یک مثال ساده با زبانی رسا بیاوریم که با نحوه کارایی چراغ سیگنال یا چراغ الکتریکی آشنا شوید.

برای مثال برای نشان دادن روشن شدن و یا شروع به‌کار کردن دستگاه موتور از چراغ‌قرمز استفاده شود، حروف یا حرف در نمادهای چراغ کوچک الکتریکی یا چراغ سینگال باعث می‌شود که رنگ نور آن، نشان داده شود.

دکمه فشار(پوش باتن)

دکمه فشار که به شستی نیز بسیار معروف می‌باشد و پوش باتون نام دیگر این دکمه فشار یا شستی می‌باشد. دارای دو نوع اصلی می‌باشد. دو نوع اصلی دکمه فشار یا شستی: لحظه‌ای و دائم می‌باشد. درزمانی که شستی یا دکمه فشار لحظه‌ای No را فشار دهیم و بسته می‌شود. یا درزمانی که شستی یا دکمه فشار لحظه‌ای NC را فشار بدهیم باز می‌شود.