فلو سوئیچ

در تاسیسات صنعتی همواره کنترل مقدار انواع کمیت‌ها و حجم و جریان سیالات سیستم یکی از دغدغه‌های اساسی بوده است . امروزه برای کنترل جریان یا دبی سیالات در تاسیسات صنعتی و مکانیکی از وسایل مختلفی از جمله فلوسوئیچ‌ها استفاده می‌شود . فلوسوئیچ‌ها وسیله‌ای الکترومکانیکی هستند که در صنعت و کارخانجات یا هر سیستم مکانیکی که با سیالات در ارتباط هستند جهت سنجش ، اندازه‌گیری و مانیتورینگ جریان یا دبی سیالات موجود در خطوط انتقال مانند لوله‌ها استفاده می‌شوند . با توجه به نام این دستگاه که از دو بخش Flow  و Switch تشکیل شده است می‌توان به کاربرد آن پی برد .

Flow به معنی جریان یا سرعت حرکت سیال در لوله می‌باشد . زمانی که سرعت یا جریان در لوله به حدی برسد ۶، فلوسوئیچ با تشخیص مقدار آن دستور روشن یا خاموش شدن پمپ و یا هر وسیله دیگری که مستقیما به فشار یا جریان سیالات مرتبط است را صادر می‌کند . این وسیله معمولا به شکل شیر مکانیکی است ، که درون خود اهرم‌ها یا تیغه‌هایی دارد. این اهرم ها با قرار گرفتن در مسیر سیالات ،  و با حرکت خود ، با سرعت‌های مختلف میزان جریان یا دبی سیال عبوری از خط انتقال را اندازه گرفته و با ارسال از طریق نوعی فرستنده یا ترنسمیتر به گیرنده‌ها مقدار اندازه‌گیری شده را نمایش می‌دهد که این مکانیزم در فلوسوئیچ‌های مکانیکی وجود دارد . در مدل‌های دیجیتالی ، تمام اندازه‌گیری‌ها بصورت دیجیتالی نمایش داده می‌شود .

تفاوت اساسی فلوسوئیچ‌ها با فلومترها در سوئیچ کردن قسمتی از مدار است . فلومترها تنها وظیفه اندازه‌گیری فلو را دارند در حالیکه فلوسوئیچ‌ها علاوه بر اندازه‌گیری قابلیت صدور فرمان و استارت یا استپ کردن قسمتی از مدار را دارا می‌باشند . فلوسوئیچ‌ها کارایی گسترده‌ای در سیستم‌های هشدار ، راه اندازی ، کنترل ، اتوماسیون ، حفاظت و سایر بخش‌های صنعتی دارند . برای مثال می‌توان فلوسوئیچ‌ها را با یک اتصال الکتریکی به یک المان هشدار مانند آژیر یا چراغ چشمک زن وصل کرد تا در صورت رسیدن جریان به حد خطرناک ، سیستم هشدار را فعال کند . در حالت جزئی فلوسوئیچ‌ها در مواردی از قبیل پمپ‌ها ، سیستم‌های خنک کننده ، سیستم‌های گرمایشی ، تهویه ، سیستم انتقال و تصفیه مایعات ، سیستم‌های فیلتر فضاهای سربسته و … کاربرد دارند .

فلوسوئیچ‌ها برای انواع گازها و مایعات مورد استفاده قرار می‌گیرند و بسته به نوع سیالات اعم از مایع یا گاز بودن آن و خاصیت شیمیایی آنها دارای جنس‌های گوناگونی هستند . با توجه به خاصیت خورندگی سیالات جنس فلوسوئیچ‌ها می‌تواند از برنج ، برنز یا پلاستیک هم باشد . انواع مختلف فلوسوئیچ‌ها بر اساس نیاز و نوع کاربرد و هدف سیستم و از نظر ساختار به دسته های زیر تقسیم می‌شوند . فلوسوئیچ تیغه ای یا پدالی ، فلوسوئیچ پیستونی ، فلوسوئیچ ترمال ، فلوسوئیچ التراسونیک ، فلوسوئیچ خطی ، فلوسوئیچ پیزو ، فلوسوئیچ توربینی .

فلوسوئیچ پدالی : دارای یک تیغه پدال مانند است . با عبور جریان سیال از داخل فلوسوئیچ ، پدال به حرکت درآمده و با رسیدن جریان به مقدار تنظیم شده فرمان خاصی را در مدار صادر می‌کند . این فلوسوئیچ‌ها در سیستم‌های تهویه ، سیستم‌های سرمایشی ، اطفای حریق ، دیگ‌های بخار ، پمپ‌ها ، و … کاربرد دارند .

فلوسوئیچ پیستونی : این فلوسوئیچ‌ها متشکل از پیستون و فنر هستند . پیستون در اثر فشار سیال حرکت کرده و با کم شدن جریان با نیروی فنر به حالت اولیه برمی‌گردد . مقدار فشار وارده بر پیستون سیگنالی به گیرنده‌ها ارسال می‌کند که مقدار جریان را نمایش داده و فرمان در مدار اجرا می‌گردد . این فلوسوئیچ‌ها در سیستم‌های با دبی یا جریان پایین برای کنترل فشار هوا ، سیستم خنک کننده ، روغن آب و گازها استفاده می‌شوند .

فلوسوئیچ التراسونیک : این فلوسوئیچ‌ها دارای سنسور جریان سیالات بوده و با تغییر مقدار جریان سیال آن را با سیگنالی قابل درک برای سیستم ارسال کرده و نمایش می‌دهد .

فلوسوئیچ ترمال یا گرمایشی : این فلوسوئیچ‌ها دارای سنسورهای دما هستند . یکی از سنسورها در دمای سیال قرار می‌گیرد و سنسور دوم در اثر حرکت سیال گرم شده و با رسیدن اختلاف دمای دو سنسور به حد تنظیم شده ، سیگنال یا فرمان خاصی را صادر می‌کند .

فلوسوئیچ خطی : این نوع فلوسوئیچ‌ها دارای تیغه درون خود بوده و با حرکت سیال حرکت کرده و سیگنال و فرمان مخصوصی را در مدار صادر می‌کند .

فلوسوئیچ توربینی : این نوع فلوسوئیچ‌ها اغلب در تاسیسات جریان پایین مانند پکیج‌های خانگی یا سیستم‌های برودتی یا گرمایشی سبک مورد استفاده قرار می‌گیرند .