رله آمپرمتر و ولت متر

وسایل اندازه‌گیری کمیت‌های الکتریکی دارای انواع و کاربردهای گوناگونی هستند . این وسایل به دسته‌های گسترده‌ای تقسیم می‌شوند . اندازه‌گیری ولتاژ ، جریان ، توان ، فرکانس و سایر کمیت‌های الکتریکی به قدری مهم هستند که برای هر کدام از آن‌ها وسایل اندازه‌گیری با انواع گوناگون طراحی و ساخته می‌شود . شدت جریان الکتریکی یکی از پارامترها و کمیت‌هایی است که از اهمیت ویژه‌ای در انتقال انرژی الکتریکی برخوردار بوده و اندازه‌گیری لحظه‌ای یا دوره‌ای آن همواره از نیازهای اساسی در صنعت برق برای کنترل مدارها و صحت عملکرد دستگاه‌ها می‌باشد . آمپرمترها وسیله‌ای برای اندازه‌گیری شدت جریان الکتریکی هستند که در انواع مختلفی اعم از پرتابل (رومیزی و دستی) و تابلویی یا رله‌ای تولید می‌شوند .

نوع رله‌ای آمپرمترها که به رله آمپرمتر نیز معروفند دارای ساختاری متفاوت هستند . این نوع آمپرمترها با وجود اینکه یک وسیله اندازه‌گیری هستند نوعی رله کنترلی و نمایشی نیز محسوب می‌شوند . این نوع آمپرمترها به صورت نصب ثابت در تابلوها استفاده می‌شوند و وظیفه اصلی آن‌ها اندازه‌گیری لحظه‌ای جریان الکتریکی در مدار و نمایش آن‌هاست . این آمپرمترهای قابلیت اندازه‌گیری جریان به صورت معمولی و True RMS را دارند . این نوع رله‌ها دارای قابلیت اندازه‌گیری جریان حداکثر و ثبت آن هستند .

اندازه گیری جریان در این وسیله به گونه‌ای است که باید در کنار ترانس‌های جریان برای اندازه‌گیری دقیق جریان استفاده شود . از جمله ویژگی‌های این نوع آمپرمترها اندازه‌گیری و نمایش جریان و حفاظت در برابر حداقل ، حداکثر و عدم تقارن جریان‌هاست . خروجی رله این آمپرمترها قابلیت اتصال به انواع خروجی‌ها و موتورها را داشته قابلیت تنظیم برای استارت موتورها را دارند . تنظیم زمان استارت موتورها از جمله این تنظیمات هستند . وقوع خطاهای مختلف از طریق آلارم‌هایی در این آمپرمترها اعلام می‌‌شود .

نشانگرهای مختلفی روی این آمپرمترها وجود دارد که برای نمایش حالت‌های مختلف آلارم‌ها ، وضعیت رله‌ها ، جریان آلارم ، حداقل و حداکثر جریان ، تقارن جریان‌ها ، تاخیر در قطع و وصل وجود دارند که اطلاع از وضعیت‌های مختلف را تسهیل می‌بخشد . ولتاژ نیز یکی دیگر از کمیت‌های مهم الکتریکی است که اندازه‌گیری آن بسیار مهم و حیاتی است و انتخاب تجهیزات و همچنین حفاظت از آن‌ها بسیار وابسته به اندازه‌گیری ولتاژ در مدار است .

ولت مترها نیز انواع گوناگونی دارند . ولت مترهای آنالوگ که امروزه کاربرد چندانی نداشته و تقریبا از رده خارج شده اند . ولت مترهای دیجیتال به دلیل ساختار الکترونیکی دارای دقت و طول عمر بالاتری بوده و زمان اندازه‌گیری ولتاژ را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهد . ولت مترهای رله ای نوعی از ولت مترهای دیجیتال هستند که در تابلوهای برق برای اندازه گیری انواع ولتاژها اعم از ولتاژ فازی و ولتاژ خطی مورد استفاده قرار می‌گیرند . برای اندازه گیری حداقل و حداکثر ولتاژ و ولتاژهای فازی و خطی قابلیت تنظیم در مقادیر مختلف را دارند که عبور از آن مقادیر را با آلارم‌هایی مشخص می‌کنند . این وسیله‌ها نیز دارای نمایشگری هستند که حالت‌های مختلف دستگاه و ولتاژها را در هر فاز نسبت به نول و نسبت به هم نمایش می‌دهند . حداقل و حداکثر ولتاژها نیز در همان نمایشگر نشان داده می‌شوند .
این نمایش برای پارمترهای مختلف ولتاژ به صورت چرخشی بوده و قابلیت قفل را نیز دارند . به این صورت که با فشردن دکمه قفل بر روی یکی از پارامترهای ولتاژ مثلا ولتاژ فازی ، نمایشگر تنها آن پارامتر را نمایش خواهد داد . دکمه‌های تنظیم بر روی این ولت مترها نیز برای انجام تنظیمات مختلف و انتخاب منو وجود دارند . ولت مترها و آمپرمترهای رله ای معمولا دارای حافظه برای ثبت اطلاعات هستند که در صورت قطعی برق و تغذیه آن‌ها قابل بازخوانی می‌باشند .