اتصالات صنعتی و خانگی
تجهیزات فرمان و هشدار
تجهیزات حفاظت و سوئیچینگ
رله کنترلی و نمایشی
تجهیزات اندازه گیری
تجهیزات ابزار دقیق
Contactor وسیله‌ای است که به‌منظور ساخت و قطع مدار برق به‌کاربرده می‌شود. به‌عنوان‌مثال، ما معمولاً از یک کنتاکتور برای روشن و خاموش کردن یک موتور الکتریکی استفاده می‌کنیم.
حال ممکن است بپرسید چرا باید از کنتاکتور استفاده کنیم؟ آیا نمی‌توانیم موتور را مستقیماً به PLC وصل کنیم؟ خوب، پاسخ کوتاه است، خیر.
چرا؟ زیرا شما نمی‌خواهید یک موتور الکتریکی ولتاژ بالا را مستقیماً به PLC گران‌قیمت خود وصل کنید. در صورت وجود هرگونه نوسان الکتریکی در سمت موتور، این کار به کارت‌های PLC آسیب می‌رساند.
بنابراین، کاری که ما انجام می‌دهیم، از یک کنتاکتور برای اتصال غیرمستقیم و ایمن PLC به موتور استفاده می‌کنیم. می‌پرسید منظور ما از غیرمستقیم چیست؟ خوب، همه کنتاکتورها یک سیم‌پیچ ولتاژ پایین دارند. خروجی PLC را به این سیم‌پیچ وصل می‌کنیم. این سیم‌پیچ عمدتاً با سیگنال 24 ولت DC کار می‌کند.
یک میدان الکترومغناطیسی، زمانی که سیم‌پیچ انرژی می‌گیرد، ایجاد می‌گردد. سپس این میدان الکترومغناطیسی موجب می‌گردد که سه کنتاکت بسته شود و بدین ترتیب برق سه فاز به موتور رسیده و آن را روشن می‌کند. به نظر جادویی می‌رسد، درست است؟
لذا، هیچ‌گونه اتصال الکتریکی میان سیم‌پیچ و کنتاکت ها نخواهد بود.
به‌این‌ترتیب کنتاکت ها از طریق میدان الکترومغناطیسی تولیدشده توسط سیم‌پیچ، باز و بسته خواهند شد.
در حالت عادی و زمانی که سیم‌پیچ برق ندارد، کنتاکت ها باز هستند و زمانی که سیگنال 24 ولتی DC از PLC ارسال می‌شود، سیم‌پیچ برق می‌شود، کنتاکت ها بسته می‌شوند و موتور روشن می‌شود.
انواع کنتاکتور کولرگازی
عموماً کنتاکتورهای مورداستفاده در کولرگازی، بر اساس ظرفیت کولر تعیین می‌شوند و در قسمت خاصی نصب و تعبیه می‌شوند.
این قطعه گاهی ممکن است بر روی برد الکتریکی سیستم تهویه مطبوع و در برخی موارد درون کندانسور کولر نصب شود و در دو نوع مختلف به‌صورت زیر می‌باشد:
- کنتاکتور تک فاز
- کنتاکتور سه فاز
نحوه عملکرد کنتاکتور
کنتاکتورهای جریان متناوب معمولاً دارای 3 (گاهی 4) کنتاکت برق و تعداد کنتاکت های کمکی متفاوت هستند. کنتاکت‌های ثابتی روی پایانه‌های ورودی که در آن اتصالات کابل ایجاد می‌شود، و کنتاکت‌های متحرک، که به‌عنوان پالت نیز شناخته می‌شوند، روی شین‌های روی اسلاید متحرک وجود دارد. هنگامی‌که سیم‌پیچ الکترومغناطیسی روشن می‌شود، لغزنده‌ای که با هسته سیم‌پیچ حرکت می‌کند و کنتاکت های متحرک روی آن قرار دارند، توسط نیروی سیم‌پیچ به سمت پایین کشیده می‌شود.
به‌این‌ترتیب پالت‌ها با کنتاکت های ثابت تماس می‌گیرند و مداربسته می‌شود. کنتاکت های معمولی بازمدار را وقتی سیم‌پیچ برق می‌بندند، درحالی‌که کنتاکت های معمولی بسته مدار را باز می‌کنند. هنگامی‌که سیم‌پیچ برق قطع می‌شود، فنر موجود در مکانیسم که توسط انرژی سیم‌پیچ کشیده می‌شود، لغزنده را در جهت مخالف فشار می‌دهد و با دور کردن پالت‌ها از کنتاکت های ثابت مدار را باز می‌کند.
کنتاکتور در مقابل رله
ممکن است بگویید نحوه عملکرد یک رله نیز به همین صورت است. نمی‌شود برای روشن کردن موتور به‌جای کنتاکتور از رله استفاده کرد؟
پاسخ این سؤال خیر است! یک رله مانند کنتاکتور کار می‌کند. یعنی یک رله یک سیم‌پیچ دارد که وقتی‌که سیم‌پیچ روشن می‌شود، کنتاکت ها بسته می‌شوند. این همان روشی است که Contactor کار می‌کند، درست است؟
اما تفاوت اصلی اینجاست… عمدتاً از رله‌ها برای لوازم و دستگاه‌های کوچک‌تر با میزان جریان و ولتاژ پایین‌تر استفاده می‌شود. بااین‌حال، یک کنتاکتور برای دستگاه‌های بزرگ‌تر با نرخ جریان و ولتاژ بالاتر استفاده می‌شود.
بنابراین از رله برای روشن و خاموش کردن دستگاه‌های کوچک و از کنتاکتورها برای روشن و خاموش کردن دستگاه‌های بزرگ‌تر استفاده می‌شود. بسیار ساده!
کلام آخر
در پایان به صورت خلاصه باید گفت که این مقاله قصد داشت در موارد زیر به صورت مستقیم به شما کمک کند:
- برای روشن و خاموش کردن وسایل برقی فشارقوی و سنگین مانند موتور، فن، کولرگازی، پمپ و … از کنتاکتور استفاده می‌کنیم.
- دلیل استفاده از کنتاکتور این است که این دستگاه‌های برق فشارقوی را به‌صورت غیرمستقیم و ایمن از طریق PLC کنترل کنیم و PLC را مستقیماً به این دستگاه‌های خروجی وصل نکنیم.
امیدواریم اکنون به‌وضوح متوجه شده باشید که کنتاکتور چیست و چگونه کار می‌کند.
لطفاً اگر در مورد کنتاکتورها یا رله‌ها سؤالی دارید در نظرات زیر با ما در میان بگذارید و جهت خرید انواع کنتاکتورها از برندهای معتبر به وب‌سایت بابا ادیسون مراجعه نمایید و خرید ایمن و لذت بخشی را تجربه کنید.
در صورت تمایل به خرید کنتاکتور می‌توانید از راهنمای خرید کنتاکتور در سایت بابا ادیسون استفاده کنید.
