کنتاکتور خازنی چیست و تفاوت آن در کنتاکتورهای معمولی

در بانک خازنی به‌منظور قطع و وصل خازن سه فاز از کنتاکتور خازنی استفاده می‌شود. کنتاکتور به‌عنوان یک تجهیزات اختصاصی در کارخانه‌ها تولیدشده است. کنتاکتور خازنی در برخی مواقع به همراه یک تجهیزات جانبی تشکیل می‌شود که بانام واحد خازنی شناخته می‌شود.

از اتصال الکتریکی و مکانیکی این دو تجهیزات، کنتاکتور خازنی تشکیل می‌شود. توجه کنید از کنتاکتور معمولی نباید برای قطع و وصل خازن در بانک خازنی استفاده کنید. توجه کنید که مزایای اتوماتیک بودن و ماهیت بانک خازنی به‌دفعات متعدد قطع و وصل خازن وابسته است.

واحد خازن متناسب با نیاز به جبران سازی توان رادیواکتیو و تغییرات توان اکتیو مصرفی قطع و وصل می‌شود. بنابراین برای کاسته نشدن عمر خازن و سلامت آن باید در هر مرحله به فکر جریان هجومی باشید. این کار ضمن اینکه موجب آسیب رساندن به خازن می‌شود سبب سوختگی کنتاکتور فیوزهای تند کار و مسیر خازن و… هم می‌شوند. بابا ادیسون یک سایت معتبری است که انواع کنتاکتور های خازنی و معمولی و… را باقیمت عالی و کیفیتی باورنکردنی ارائه داده است.

تعریف کنتاکتورهای خازنی و دلیل استفاده از آن

کنتاکتور خازنی یک قطعه‌ای است که به‌منظور راه‌اندازی خازن‌های قدرت استفاده می‌شود. معمولاً کاربرد کنتاکتور خازنی در بانک خازن است. بیشتر این خازن‌ها در بانک خازن کاربرد دارند. کنتاکتور خازنی از یک کنتاکتور معمولی و کنتاکت کمکی مخصوص خازنی، به‌اضافه شش تکه سیم‌هایی که از سیم‌های افشان معمولی مقاوم‌تر هستند، تشکیل‌شده است.

ساختار کنتاکتورها را می‌توان این‌گونه بیان کرد که به ازلحاظ مکانیکی به کنتاکتور اصلی و کنتاکت کمکی متصل هستند. همچنین به‌صورت موازی به‌وسیله سیم ازلحاظ الکتریکی به هم وصل هستند. همان‌طور که گفتیم جریان هجومی باعث ایجاد مشکلات بسیار زیادی در کنتاکتور می‌شود. بنابراین برای یک پله خازنی که به‌صورت دفعات قطع و وصل می‌شود استفاده از کنتاکتور خازنی اهمیت بسیار زیادی داشته و الزامی است.

عملکرد کنتاکتورهای خازنی و دلیل احتیاج داشتن خازن به کنتاکتور خازنی

بر روی کنتاکتور خازنی چند کنتاکت کمکی نصب‌شده‌اند و کنتاکت های اصلی به‌وسیله سیم‌های دارای مقاومت بالا وصل شده است. ازلحاظ مکانیکی کنتاکت کمکی به‌صورتی ساخته‌شده است که پیش از کنتاکتور اصلی وصل می‌شود. همچنین از طریق سیم‌های مقاومتی شارژ اولیه خازن صورت می‌گیرد تا کنتاکتور آسیبی نبیند. کنتاکت های کمکی بعد از بسته شدن کنتاکت اصلی از مدار خارج می‌شوند و از طریق کانتکت‌های کنتاکتور خازن تغذیه می‌شود.

یکی از المان الکتریکی که ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد، خازن است. حالت گذار در سوئیچ یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد خازن است که به‌اصطلاح به آن transient state می‌گویند. در لحظه قطع و وصل رفتار خازن چه دستی باشد چه بافرمان رگولاتور در لحظه اتصال خازن به جریان بالایی می‌کشد.

تولیدکنندگان خازن فشار ضعیف سه فاز تا اندازه ۴۰۰ برابر جریان نامی در بعضی از مدل‌های خازن برای لحظات پیک و استارت در نظر گرفته‌اند. مشکل جریان هجومی اولیه زمانی که خازن در کسری از ثانیه به یک مقاومت ثابت می‌رسد، حل می‌شود. به عبارت ساده‌تر اگر در چند ثانیه اول در مسیر خازن یک مقاومت باشد، بعد از خارج شدن از مسیر مشکلات حل می‌شوند. عملکرد کنتاکتور خازنی هم همین‌گونه بوده و قادر است مشکلات را حل نماید.

تفاوت کنتاکتور های خازنی با کنتاکتور معمولی در چیست؟ و مزایای آن‌ها

در لحظه سوییچینگ خازن ازنظر الکتریکی اتصال کوتاه است و در زمان وصل شدن به شبکه جریان هجومی از آن عبور می‌کند. جریان‌های مذکور تاثیرات مخربی بر روی خازن دارد. ضمن اینکه باعث خالی شدن در خازن می‌شوند، موجب جوش خورد پلاتین‌های داخلی آن‌هم می‌شوند. این امر اثر تخریبی زیادی بر روی خازن می‌گذرد. از طرفی دیگر خازن‌هایی که قبلاً در مدار وجود داشتند در زمان وصل یک خازن به مدار در خازن جدید در یک لحظه تخلیه می‌شوند.

به‌صورت لحظه‌ای جریان بسیار بزرگی که حدود ۲۰۰ برابر جریان نامی است پدید می‌آید. برای حل این مشکل باید از دو روش استفاده کنید. روش اول کمک گرفتن از کنتاکتور های دارای قدرت مقاومت از پیش تعیین‌شده است. روش دوم به‌کارگیری سیم‌پیچ سری با هسته هوایی است. یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از کنتاکتور های خازنی نسبت به کنتاکتور معمولی می‌تواند طول عمر بالای این نوع کنتاکتور ها باشد.

توجه کنید قیمت کنتاکتور های خازنی از قیمت کنتاکتور معمولی بیشتر است. در زمان اتصال کنتاکتور های خازنی تلفات کمی دارند اما کنتاکتور معمولی به‌سرعت خراب می‌شود و تعمیر آن طولانی‌مدت است. کنتاکتور های خازنی نسبت به کنتاکتور های معمولی نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارد. همین موضوع را می‌توان علت کمتر شدن توقف کار بانک خازنی دانست. بنابراین باوجوداین همه مزایا در کنتاکتور های خازنی می‌توان گفت استفاده از آن‌ها در تابلو برق بانک خازنی بسیار زیاد است.

شاید تمایل داشته باشید تفاوت کنتاکتور قدرت با کنتاکتور فرمان را بدانید.

سخن پایانی

در این مطلب تفاوت بین کنتاکتور های خازنی و معمولی را بیان کردیم و در مورد آن‌ها تعریف مختصری ارائه دادیم. در کاتالوگ‌هایی که از سوی سازندگان ارائه‌شده است اطلاعاتی از کنتاکتور ها وجود دارد. در هرکدام از کنتاکتور های نمایش داده‌شده در کاتالوگ آمپر متناسب وجود دارد.

توجه کنید که در مقابله جریان AC1 یک آمپری نوشته‌شده است و کمتر از AC3 است. دلیل آن می‌تواند جریان اولیه و حالت القایی بارهای AC3 باشد. بابا ادیسون ارائه‌دهنده انواع کنتاکتور معمولی و خازنی است.

در تابلوهای برق تجهیزات مهمی بانام کنتاکتور های خازنی استفاده می‌شوند و با کنتاکتور های معمولی تفاوت زیادی دارند. این نوع محصولات را قادر هستند به شبکه متصل شوند و با حجم بالایی جریان برق روبرو هستند و دلیل آن‌هم داشتن الکترود خازنی است. کنتاکتور هایی که در مدار وجود دارند در زمان اتصال مدار به خازن در خازن جدید تخلیه می‌شوند.