مقالات

اینترلاک مکانیکی و الکتریکی کنتاکتور چیست و چه کاربردی دارد؟

اینترلاک مکانیکی و الکتریکی کنتاکتور چیست و چه کاربردی دارد؟

Interlock چیست ؟

در حقیقت در تعریف اینترلاک می‌توانیم بگوییم که یک ویژگی است که سبب ایجاد وابستگی بین دو عملکرد یا مکانیسم می‌شود. از این ویژگی در دستگاه‌های الکترونیکی و الکتریکی برای جلوگیری از برخی حالات غیرقابل‌پیش‌بینی و ناخواسته استفاده می‌شود. در حقیقت برای جلوگیری از آسیب دیدن دستگاه‌ها از Interlock استفاده می‌کنند. چراکه دستگاه ممکن است متوسط عملکرد خود آسیب ببینند به‌عنوان‌مثال آسانسورها دارای اینترلاک هستند و وجود چنین تجهیزاتی سبب جلوگیری از باز شدن در آسانسور می‌شود.

در این صورت از حرکت کردن آسانسور با درب ثابت جلوگیری به عمل می‌آورد. در بعضی موارد اینترلاک با سوئیچ مکانیکی اشتباه گرفته می‌شود. مثلاً در وسایل‌های خانگی مانند مایکروویو قطعه‌ای به نام سوئیچ وجود دارد که سبب باز و بسته شدن درب مایکروویو می‌شود. توجه داشته باشید که این قطعه اینترلاک نبوده و تنها یک سوئیچ است. اینترلاک ها به دسته‌بندی نظیر اینترلاک مکانیکی و الکترونیکی و الکترومکانیک و رله تقسیم‌بندی می‌شود.

بحث در مورد اینترلاک الکتریکی و اینترلاک مکانیکی

همان‌طور که در قسمت قبل اشاره کردیم Interlock دارای انواعی است که در این مطلب در مورد مدل‌های مکانیکی و الکتریکی صحبت خواهیم کرد. این تجهیزات درواقع نوعی چفت‌وبست یا به‌نوعی دیگر قفل درونی هستند. نوع مکانیکی آن نوعی مکانیزم در تابلو بوده و مانع از باز شدن در، در هنگامی‌که کلید در حالت خاموش و فرار نگرفته باشد می‌شود. در حقیقت کار این تجهیزات کنترل قطع و وصل کنید بوده و در هنگامی‌که سیستم در حالت مشخص قرار نداشته باشد اجازه قطع و وصل شدن کلید را نمی‌دهد.

این تجهیزات در پست‌های فشارقوی نیز استفاده می‌شوند. نیاز به عملکرد ترتیبی در برخی از کلید زنی‌ها در پست‌های فشارقوی احساس می‌شود. درواقع ترتیب مذکور برای ورود و خروج مناسب و استاندارد تجهیزات در مدار نوعی الزام بوده و برای دسترسی پرسنل تعمیر اهمیت بسیار زیادی دارد. این تجهیزات از کلید زنی‌های غیرمجاز جلوگیری کرده و سبب افزایش امنیت تجهیزات و پرسنل می‌شوند.

Interlock مکانیکی چیست؟

اینترلاک مکانیکی ایمنی قابل‌توجهی دارند. درواقع عملکرد اینترلاک مکانیکی نظیر قفل‌کردن مکانیسم قطع و وصل یک کلیک از طریق ادواتی مانند ضامن و غیره برای افزایش ایمنی است. این نوع تجهیزات در صنایع گوناگون استفاده می‌شوند به‌عنوان‌مثال از این محصولات در شیرآلات کنترلی و صنایع الکترونیکی، کنتاکتور و آسانسور استفاده می‌شوند. این تجهیزات مکانیکی در حوزه شیرآلات استفاده زیادی شده و سبب ایجاد امنیت در آن‌ها می‌شوند و به این صورت به افرادی که از شیرآلات استفاده می‌کنند هیچ‌گونه آسیبی نرسانده و از آسیب رسیدن به خود شیر نیز جلوگیری به عمل می‌آوردند.

فشار آب موجود در شیرآلات در بعضی از موارد ممکن است سبب ایجاد خسارات زیادی شود لذا کنتاکتور از این اتفاق جلوگیری می‌کند. این تجهیزات دارای ویژگی‌های بسیار زیادی هستند به عنوان مثال به این تجهیزات می‌توانید تجهیزات دیگری اضافه کنید به‌عنوان نمونه نی توانید کنترل تردد را به این سیستم اضافه کنید هرچند که این تجهیزات دارای کنترل امنیتی هستند.

دسته‌بندی Interlock

اینترلاک های عملکردی اختصاص به عملکرد دستگاه دارند و در کاربردهای ام وی قرار داده‌شده‌اند. این‌گونه همبستگی‌ها با استفاده از یک سری دستگاه‌های مکانیکی خواص انجام می‌شود.

این تجهیزات مکانیزمی دارند که سبب باز نشدن درب‌ها هنگام خاموش نشدن کلید می‌شوند. نوع الکتریکی کنتاکتور این تجهیزات از قطع و وصل شدن کلید جلوگیری کرده و هنگامی‌که سیستم در حالت خاصی قرار نگیرد فرمانی در جهت قطع و وصل کردن کلید نداده و به‌نوعی محافظت‌کننده جان یک سیستم هستند. به همین دلیل در شرایط گوناگون نباید مدار آنها را تغییر دهید چراکه مانند پست‌های برق همان‌قدر دارای حساسیت هستند.

این تجهیزات دارای قابلیت‌های بسیار زیادی مانند ایجاد مود های گوناگون کاری و قابلیت تعدد در و تنظیم زمان برای باز و بسته شدن در، قابلیت فعال‌سازی سیستم خروج اضطراری و قابلیت فعال‌سازی سیستم خروج اضطراری و … هستند.

بحث در مورد کاربرد اینترلاک ها

بعضی از این تجهیزات در واحدهای ام وی اختصاص داده می‌شوند. در چند سال گذشته تنها در نیروگاه‌های برق استفاده می‌شدند اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی و افزایش قابلیت‌های دیگری به این تجهیزات سبب شده تا این سیستم در سیستم‌های دیگر نیز استفاده شود. به‌عنوان‌مثال کاربرد آنها در ورود و خروج مکان‌های خاص است.

از این سیستم در محیط‌هایی نظیر بانک‌ها و طلافروشی‌ها و محیط‌های آزمایشگاهی، خط تولید داروسازی، سیف باکس‌ها و کلین روم، تجهیزات آزمایشگاهی و صرافی‌ها و … استفاده می‌شود. هرچند که بر روی سایر تجهیزات نظیر کالا گذر نیز استفاده می‌شود. در مورد کاربرد سیستم باید اشاره‌کنیم که در هر موقعیتی که نیاز به کنترل فشار و دما دارد از این سیستم استفاده می‌کنند. برای جلوگیری از اتصال همزمان دو منبع انرژی به بار در کلیدها از این سیستم بهره می‌برند.

این تجهیزات در صنعت برق نقش حفاظتی داشته و در پست‌های فشارقوی کاربرد بالایی دارند. به‌طورکلی این سیستم درزمینه کنترل پست و پرسنل کاربرد داشته و سبب کاهش آسیب ناشی از خطای انسانی می‌شود.

کنتاکتور چیست؟

کاربرد کنتاکتور در قطع و وصل کردن جریان‌های الکترونیکی بزرگ بوده و در تعریف آن می‌توانیم بگوییم که کنتاکتور یک نوع کلید مغناطیسی است. در حقیقت کنتاکتور تقریباً مانند رله می‌باشد و تفاوت آن در قابلیت جریان دهی است چراکه قابلیت جریان دهی کنتاکتور بالاتر از رله است. زیرا نمی‌تواند در جریان بیش از ۱۰ آمپر استفاده شود اما کنتاکتور برخلاف آن می‌تواند تا جریان ۱۲۵۰۰ آمپر استفاده شود.

نوعی وسیله برای انتقال توان الکتریکی به موتور بوده و با سافت استارت تفاوت دارد. Contactor نوعی کلید انعطاف‌پذیر بوده و جزو پرکاربردترین قطعات الکترونیکی به شمار می‌رود. برند بابا ادیسون انواع کنتاکتور و وسایل مشابه آن را باقیمتی مناسب و کیفیتی عالی ارائه می‌دهد.

شاید برای خرید کنتاکتور نیاز به راهنمای خرید کنتاکتور داشته باشید.